ขมุ ม้ง ข่า ขอม คือเจ้าของดินแดนประเทศลาว เขาอยู่มาก่อ
“ข่า” เป็นกลุ่มชนดั้งเดิมที่อาศัยอยู่ในดินแดนล้านช้างมาก่อนที่ “ลาว” จะเคลื่อนย้ายลงมา
ฮู้จักอยู่บ่หวา "คนข่า" บ้านเจ้าเอ้น"ลาวเทิง"ฮั่นน่า
คนข่า เป็นตะกูลเดียวกับเขมร บ่แมนคนลาว
คนลาวอพยพลงมาตามน้ำโขง ก็มาแย่งดินเขา
บ่ได้มาปล้นเด้ (คนลาวบ่ปล้นไผดอก คนลาวดีทุกอย่าง)
ข่าตกเป็นเชลย ถูกกดลงเป็นไพร่ บ้างก็ตกเป็นทาส (คำว่าข้าทาสหรือข้าน้อย ท่านได้แต่ใดมา ) ที่ไม่ยอมจำนนก็ต้องหลบหนีไปอยู่ตามป่าเขา