ຊາວບ້ານ 50 ຄົນປ່ວຍຍ້ອນສານເຄມີຕົກຄ້າງ ຈາກບໍລິສັດພູເບ້ຍ ມາຍນິງ
ສານເຄມີຕົກຄ້າງຢູ່ແຄມທາງບໍລິເວນຫນ້າປ່າຊ້າບ້ານປ່າໄລ່ ເຊິ່ງກົງກັນຂ້າມກັບຕະຫລາດບ້ານປ່າໄລ່ ເມືອງທ່າພະບາດແຂວງບໍລິຄຳໄຊໄດ້ສົ່ງກິ່ນຂິວໄປທົ່ວບໍລິເວນອ້ອມ ຮອບ ເຊິ່ງເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນທີ່ອາໄສໃກ້ບໍລິເວນດັ່ງກ່າວໄດ້ຮັບຜົນ ກະທົບ (ເຈັບປ່ວຍ) ຫລາຍກ່ວາ 50 ຄົນ.
ທ່ານ ທິດສົມພັນ ນາຍບ້ານໆ ປ່າໄລ່ເລົ່າສູ້ຟັງວ່າ: ສານເຄມີຕົກຄ້າງດັ່ງກ່າວໄດ້ເລີ່ມສົ່ງກິ່ນ ຂິວມາແຕ່ຕອນເຊົ້າວັນທີ 27 ເມສາ 2012 ຢູ່ບໍລິເວນແຄມທາງຕໍ່ຫນ້າປ່າ ຊ້າບ້ານປ່າໄລ່ເຊິ່ງໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບໃຫ້ປະຊາຊົນທີ່ອາໄສຢູ່ບໍ ລິເວນອ້ອມຂ້າງເປັນຕົ້ນຄອບຄົວຂອງລຸງຄຳມີ ເຊິ່ງເປັນຄອບຄົວທີ່ຢູ່ໃກ້ກັບບໍລິເວນສານຕົກຄ້າງປະມານ 10 ກ່ວາແມັດ. ລຸງຄຳມີເລົ່າສູ່ຟັງວ່າ: ຕົນເອງແມ່ນຄົນທຳອິດທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກກິ່ນຂິວດັ່ງກ່າວ.
ລຸງເວົ້າວ່າ: ຕອນເຊົ້າຂອງ ວັນທີ 27 ຕົນເອງໄດ້ຮັບກິນຂິວຢ່າງແຮງ ຈິ່ງໄດ້ຍ່າງນຳກິ່ນຂ້າມທາງໄປຫາໂດຍບໍ່ຮູ້ວ່າມີຫຍັງເພື່ອໄປ ກວດກາເບິ່ງວ່າກິ່ນດັ່ງກ່າວເກີດມາຈາກໃສ່ ແລະ ຂິວຫຍັງຜ່ານການກວດກາລຸງ ເຫັນວ່າບໍລິເວນທີ່ສົ່ງກິ່ນຂິວແຮງມີລັກສະນະປຽກຊຸ່ມບໍ່ກວ້າງ ປານໃດ. ແຕ່ພາຍຫລັງລຸງກັບມາເຮືອນກໍ່ຮູ້ສຶກເມື່ອຍມີອາການໄຂ້ຈິ່ງໃຫ້ ລູກພາໄປໂຮງຫມໍເມືອງຕໍ່ມາກໍ່ມີອາການໄອແຫ້ງໆ, ແຂນສອງເບື້ອງ ເລີ່ມແດງ, ຄັນ ແລະ ເຈັບ. ຜ່ານການກິນຢາທີ່ທາງໂຮງຫມໍວາງ ໃຫ້ເຫັນວ່າອາການດີຂຶ້ນ. ພາຍຫລັງລຸງຄຳມີ ກັບຈາກໂຮງຫມໍ ຄົນໃນຄອບຄົວ ແລະ ອ້ອມຂ້າງ ກໍ່ເລີ່ມມີອາການແບບດຽວກັນກັບລຸງ. ໃນຄອບຄົວຂອງລຸງຄຳມີ ມີທັງຫມົດ 8 ຄົນ ໃນນັ້ນ 6 ຄົນໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກກິ່ນຂິວດັ່ງກ່າວ.
ນາງ ນອັດ ອາຍຸ 24 ປີ ລູກສາວຂອງລຸງຄຳມີຂາຍອາຫານຢູ່ເຮືອນຫລັງດັ່ງກ່າວກໍ່ມີອາການ ເຊັ່ນດຽວກັບພໍ່ຄື: ເມື່ອຍ, ແສບຕາ, ວິນຫົວ, ໄຂ້, ຮາກ, ມາຮອດປະຈຸບັນອາການດີ ຫລາຍແລ້ວ.
ນາງ ນ້ອຍ ບ້ານທະວົງ ອາຊີບຂາຍເຄື່ອງຍ່ອຍທີ່ມີຮ້ານຕັ້ງຢູ່ຮ່າງຈາກບ່ອນມີສານຕົກຄ້າງ ປະມານ 30 ແມັດກໍ່ມີອາ ການແບບດຽວກັນ.
ທ່ານນາຍບ້ານປ່າໄລ່ລາຍງານວ່າ: ຜ່ານການເກັບກຳສະຖິຕິຂອງແຕ່ລະຄົນທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະ ທົບມີທັງຫມົດ 51 ຄົນ, ນອກຈາກນີ້ ຍັງມີອີກຈຳນວນຫນຶ່ງທີ່ບໍ່ໄດ້ລາຍງານເຂົ້າມາ.
ບັນຫານີ້ ທາງຄະນະປົກຄອງບ້ານປ່າໄລ່ໄດ້ນຳສະເຫນີຕໍ່ເມືອງ, ເມືອງຈິ່ງນຳສະເຫນີຫາບໍລິສັດພູເບ້ຍ ມາຍນິງ ຈຳກັດເພາະເປັນເສັ້ນທາງຜ່ານຂອງບໍລິສັດ, ສ່ວນພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງຂອງແຂວງ, ເມືອງ, ຮອດວັນທີ 7 ພຶດສະພາ ຄະນະຮັບຜິດຊອບ ຈິ່ງໄດ້ລົງກວດກາ ແລະ ບໍລິສັດພູເບ້ຍມາຍນິງກໍ່ໄດ້ນຳວິຊາການມາແກ້ໄຂດ້ວຍຮູບການຈະ ນຳເອົາດິນຫນ້າທາງບໍລິເວນສານຕົກຄ້າງໄປຖິ້ມຢູ່ສະຫນາມຂີ້ ເຫຍື້ອຂອງເມືອງ ແຕ່ຄະນະຮັບຜິດຊອບສະຫນາມຂີ້ເຫຍື້ອບໍ່ເຫັນດີ. ຈິ່ງໄດ້ແກ້ໄຂຢ່າງຮີບດ່ວນ ໂດຍການຂຸດຂຸມເລິກປະມານ 3 ແມັດຢູ່ໃກ້ບໍລິ ເວນດັ່ງກ່າວປູດ້ວຍຢາງກັນຊຶມ ແລ້ວຂູດຫນ້າດິນລົງສູ່ຂຸມດັ່ງກ່າວແລ້ວ ເອົາຜ້າຢາງປົກຕາມຫລັກ ວິຊາການທີ່ທາງພະແນກວິທະຍາສາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມແຂວງກຳນົດໃຫ້. ໃນວັນດຽວກັນພະແນກທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກໍ່ໄດ້ ນຳເອົາຕົວຢ່າງ ຫລື ດິນທີ່ມີສານຕົກຄ້າງໄປສູນກາງ ເພື່ອສະເຫນີວິໄຈສານເຄມີດັ່ງກ່າວ.
ທາງກົມຄວບຄຸມມົນລະພິດ ກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມໄດ້ນຳສົ່ງຕົວຢ່າງໄປຍັງສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ແຫ່ງຊາດ ແລະ ຫ້ອງວິໄຈຂອງກົມທໍລະນີສາດ ແລະ ແຮ່ທາດ ເພື່ອວິໄຈສານເຄມີຂອງດິນ ລວມທັງສານເຄມີອາດເປັນພິດ ແລະ ອັນຕະລາຍແຕ່ຫ້ອງວິໄຈທັງສອງທີ່ກ່າວມານັ້ນ ບໍ່ສາມາດເຮັດການວິໄຈສານເຄມີຊະນິດໂລຫະຫນັກ ແລະ ສານເຄມີ ທີ່ເປັນພິດ ແລະ ອັນຕະລາຍ. ທາງກົມຄວບຄຸມມົນລະພິດ ຈິ່ງໄດ້ສົມທົບກັບຄະນະວິທະຍາສາດທຳມະຊາດ (ພາກເຄມີ) ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ ເພື່ອເບິ່ງຄວາມເປັນໄປໄດ້ໃນການວິໄຈຂອງຕົວຢ່າງທີ່ເກັບມາ.
ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ ກົມຄວບຄຸມມົນລະພິດກໍ່ຍັງບໍ່ສາມາດລະບຸໄດ້ເທື່ອວ່າ ເປັນສານຊະນິດໃດ ເພາະບໍ່ມີຂໍ້ມູນທີ່ຕ້ອງການກ່ຽວກັບລົດບັນທຸກສານເຄມີ ເຫລົ່ານັ້ນທີ່ສົງໄສວ່າເປັນແຫລ່ງທີ່ມາຂອງບັນຫາ. ທາງກົມຈິ່ງໄດ້ສະເຫນີວິທີປ້ອງກັນ ແລະ ບັນເທົາສະເພາະຫນ້າເພື່ອໃຫ້ອຳນາດການປົກຄອງບ້ານ, ເມືອງ ແລະ ພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຮ່ວມກັນຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ພ້ອມທັງແນະນຳໃຫ້ບ້ານປະສານກັບເມືອງເກັບກຳຂໍ້ມູນລະອຽດກ່ຽວກັບ ຄ່າເສຍຫາຍຈາກຜົນກະທົບຄັ້ງນີ້ແລ້ວສະເຫນີຫາບໍລິສັດພູເບ້ຍມາຍ ນິງຈຳກັດ ເພື່ອຊ່ວຍເຫລືອປິ່ນປົວສຸຂະພາບຂອງປະຊາຊົນ. ສຳລັບແຈ້ງການກ່ຽວກັບຜົນຂອງການສະເຫນີຂໍ້ວິໄຈດັ່ງກ່າວທາງກົມ ໄດ້ຈັດສົ່ງຫາເມືອງ ແລະ ບ້ານເປັນທີ່ຮຽບຮ້ອຍແລ້ວໃນວັນທີ 19 ພຶດສະພານີ້.
ນີ້ເປັນພຽງແຄ່ຈຸດເລີມຕົ້ນເທົ້ານັ້ນທີ່ປະຊາຊົນໄດ້ຮັບ ຈາກສານເຄມີ ຕົກຄ້າງ??
ອີກສາມສີ່ປີຂ້າງໝ້າ ສານເຄມີພວກນີ້ຈະລະບາດທົ່ວແຜ່ນດິນລາວ ໄຫລ
ລົງນ້ຳຫ້ວຍຄອງບຶງ
ຍ້ອນນ້ຳມືຂອງພວກຜູ້ນຳ ສປປລາວ ຮູ້ເທົ້າບໍ່ເຖີງການ ເຫັນແກ່ໄດ້
ບໍ່ຄຳນືງເຖີງຊິວິດຂອງປະຊາຊົນ
ນີ້ເຂົາເອີນວ່າ ພວກ ສປປລາວ ຂາຍຊາດ
ບໍລິສັດ ຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ PanAust
ພວກຕ່າງຊາດຂຸດເອົາໄປ ສິ່ງທີ່ພວກສູເຫລືອໄວ້ກໍຄື
ສານພິດເຄມີ ຜູ້ນຳບ້ານຂອ້ຍ ມັນເປັນຄົນຫລືເປັນ
ສັດ ????
ທາງຫ້ອງກາຣ ສາທາຣະນະສຸຂ ເມືອງບຸນໃຕ້ ແຂວງຜົ້ງສາລີ ແຈ້ງຕໍ່ ເອເຊັຽເສຣີວ່າ ເຣີ່ມແຕ່ປີຜ່ານມາ ຮອດປັຈຈຸບັນ ມີປະຊາຊົນ ບາງສ່ວນ ທີ່ມີອາຊີພ ຫາເກັບເຄື່ອງປ່າ ຂອງດົງ ຕາມເຂຕພູດອຍ ໄດ້ລົ້ມປ່ວຍ ແບບບໍ່ຮູ້ສາເຫຕ ພາຍຫລັງ ທີ່ພາກັນ ອອກຈາກປ່າ ຊຶ່ງ ທາງເຈົ້າໜ້າທີ່ ກໍບໍ່ສາມາຕ ບອກໄດ້ວ່າ ເກີດຈາກຫຍັງ ກັນແທ້? ພຽງແຕ່ມີ ກາຣສົງສັຍວ່າ ອາຈເປັນ ຜົລກະທົບ ຈາກກາຣໃຊ້ ສາຣເຄມີ ແລະ ຢາຂ້າແມງໄມ້ ໃນກາຣປູກພືຊ ກໍເປັນໄດ້ ເນື່ອງຈາກ ມີກາຣໃຊ້ກັນ ຢ່າງຫລວງຫລາຍ. ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ ຜູ້ໜຶ່ງໄດ້ກ່າວວ່າ:
"ຍາມປີ ກາຍຫັ້ນ ແຕ່ວ່າ ສາເຫຕອັນໃດ ບໍ່ຮູ້ ເພາະວ່າຢູ່ນີ້ ບໍ່ມີບ່ອນປູກເຊື້ອ ມາຈາກກາຣສີດຢາ (ຂ້າ) ຫຍ້າ ຫລືວ່າແມ່ນ ອັນໃດ ກໍບໍ່ຮູ້ນ໋ະ ສາເຫຕມັນ ແຕ່ຂ່າວວ່າ ສີດຢາ".
ພ້ອມດຽວກັນນີ້ ຍານາງກໍວ່າ ພວກທີ່ປ່ວຍ ແລະ ໄປຮັບກາຣປິ່ນປົວ ຢູ່ໂຮງໝໍນັ້ນ ກໍມີອາກາຣ ເບື່ອເມົາ ເປັນວິນ ແລະ ມີຕຸ່ມຕາມຜີວໜັງ ແຕ່ກໍບໍ່ແນ່ວ່າ ເຂົາເຈົ້າໄດ້ກິນ ພືຊຜົລ ທີ່ປົນ ເຈືອກັບ ສາຣເຄມີ ຫລືບໍ ແລະ ຜູ້ປ່ວຍ ກໍບໍ່ມີອາກາຣ ຮ້າຍແຮງ ທີ່ເປັນອັນຕຣາຍ ຕໍ່ຊີວີຕ ແຕ່ປະກາຣໃດ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ລາວ ດັ່ງກ່າວ ໄດ້ເນັ້ນເພີ່ມວ່າ ຊາວກະສິກອນ ໃນເຂຕ ເມືອງບຸນໃຕ້ ກໍເຊັ່ນດຽວ ກັບເຂຕເມືອງອື່ນໆໃນທົ່ວແຂວງ ຜົ້ງສາລີ ມັກຈະສີດຢາ ຂ້າແມງໄມ້ ແລະ ສາຣເຄມີ ໃນກາຣ ປູກພືຊເຊັ່ນ: ຕົ້ນກ້ວຍ ຕົ້ນຢາງພາຣາ ແລະອື່ນໆ ໂດຽທີ່ບໍ່ຄຳນຶງ ເຖີງຜົລກະທົບ ຕໍ່ສີ່ງແວດລ້ອມ ແຕ່ຢ່າງໃດ ແລະ ຫວ່າງມໍ່ໆມານີ້ ທາງແຜນກ ກະສິກັມ ແລະປ່າໄມ້ ເມືອງບຸນໃຕ້ ໄດ້ໃຫ້ຂໍ້ມູລ ວ່າຊາວກິສິກອນ ທີ່ໃຊ້ສາຣເຄມີ ນັ້ນ ສ່ວນໜຶ່ງເປັນ ຊາວຈີນ ທີ່ເຂົ້າເມືອງລາວ ຕາມໂຄງກາຣ "ສອງບວກສາມ" (2 + 3) ຊຶ່ງເຂົາເຈົ້າ ກໍມີກາຣ ນຳເອົາ ສາຣເຄມີ ທີ່ອັນຕຣາຍ ເຂົ້າມານຳດ້ວຍ.
ອັນຕະລາຍ ຈາກສານ ( Cyanide ) ຂຸດທອງຄຳ
ໃນທ້າຍເດືອນ ເມສາ ຜ່ານມາ ສາຣເຄມີ ທີ່ຕົກຄ້າງ ຕາມແຄມທາງ ຕໍ່ໜ້າປ່າຊ້າ ບ້ານປ່າໄລ່ ເມືອງ ທ່າພະບາດ ແຂວງ ບໍຣິຄໍາໄຊ ໄດ້ສົ່ງກິ່ນເໝັນ ໄປທົ່ວ ບໍຣິເວນ ໝູ່ບ້ານ ເຮັດໃຫ້ ປະຊາຊົນ ຢູ່ໃນ ທ້ອງຖິ່ນນັ້ນໄດ້ຮັບ ຜົນກະທົບ ກ່ວາ 50 ຄົນ. ຕາມລາຍງານ ຈາກທ້ອງຖິ່ນ ທິດສົມພັນ ພໍ່ບ້ານ ບ້ານປ່າໄລ່ ບອກວ່າ ສາຣເຄມີ ດັ່ງກ່າວ ໄດ້ເລີ້ມ ສົ່ງກິ່ນເໝັນ ມາແຕ່ຕອນເຊົ້າ ຂອງ ວັນທີ່ 27 ເມສາ. ລູງຄໍາມີ ຊື່ງອາໄສຢູ່ ໃນ ບໍຣິເວນ ນັ້ນ ເລົ່າໃຫ້ຟັງວ່າ ເມື່ອລາວ ໄດ້ກິ່ນເໝັນແລ້ວ ລາວກໍຍ່າງໄປເບິ່ງ ສັງເກດເຫັນວ່າ ພື້ນດິນ ມີລັກສນະ ປຽກຊຸ່ມ ບໍ່ກ້ວາງປານໃດ.
ຫລັງຈາກ ກັບຄືນມາ ເຮືອນແລ້ວ ຮູ້ສືກວ່າເມື່ອຍ ມີອາການ ເປັນໄຂ້ ຈື່ງໃຫ້ລູກພາໄປ ໂຮງໝໍເມືອງ ຕໍ່ມາກໍມີ ອາການໄອແຫ້ງໆ ແຂນສອງເບື້ອງ ເລີ້ມແດງຂື້ນ ຄັນແລະເຈັບ ຫລັງຈາກ ກິນຢາ ແລ້ວ ກໍດີຂື້ນ. ຈາກນັ້ນມາ ສະມາຊິກ ໃນຄອບຄົວ ຂອງລາວ 6 ຄົນ ໃນຈໍານວນ ທັງໝົດ 8 ຄົນ ກໍມີອາການ ຄ້າຍຄືກັນ. ນາງລັດ ອາຍຸ 24 ປີ ຜູ້ເປັນລູກສາວ ນາງນ້ອຍ ເຈົ້າຂອງຮ້ານ ຂາຍເຄື່ອງຍ່ອຍ ຫ່າງຈາກ ສະຖານທີ່ ສົ່ງກິ່ນເໝັນ ປະມານ 30 m ກໍມີອາການ ແສບຕາ ວິນຫົວ ໄຂ້ ຮາກ ພໍ່ບ້ານ ທິດສົມພັນ ບອກວ່າ ໃນລະຍະ ເກີດມີປະກົດການ ແບບນີ້ ບໍ່ມີພາກສ່ວນໃດ ເອົາຫົວຊາ ລາວຈື່ງໄດ້ສະເໜີ ໄປຍັງອໍານາດ ການປົກຄອງ ເມືອງທ່າພະບາດ ເພື່ອຊອກຫາ ຕົ້ນຕໍມັ
