ຂພຈ ສັງເກດ ແລ້ວ ສັງເກດອີກ ເມື່ອເຫດການໃດໜຶ່ງເກີດຂຶ້ນ ກັບບ້ານເມືອງ ສ່ວນຫລາຍຈະບໍ່ໄດ້ຍິນ ການສ່ອງແສງ ຫລື ວິພາກວິຈານຈາກສັງຄົມ
ໂດຍສະເພາະພາກປະຊາຊົນຕໍ່ກັບປາກົດການນັ້ນ ນອກຈາກຈະເປັນພັກ-ລັດຖະບານ ເປັນຜູ້ຂີ້ນຳ ເຊັ່ນ: ບັນຫາການພັດທພັດທະນາລະບອບການ
ປົກຄອງທີ່ເອົາລັດທິຄອມມຸຍນິດ ການກ້າວຂຶ້ນສັງຄັມນິຍົມ ແບບບໍ່ຜ່ານທຶນນິຍົມເພີ່ນວ່າໃນສະໄໝກ່ອນ ກ່ອນມີການປ່ຽນແປງໃໝ່ ໃນທ້າຍທົດສະວັດທີ 80 ເປັນຕົ້ນມາ
ໂດຍບໍ່ມີປັນຍາຊົນຄົນໃດພາຍໃນວົງການພັກ ລັດ ເອກະຊົນ ສະແດງວິສັດທັດ ຊີ້ນຳສັງຄົມວ່າ ມັນຈະເປັນຈິງແນວໃດເພາະຫລາຍປະເທດໃນໂລກ ຫລາຍກວ່າ 100
ປະເທດເຂົາບໍ່ເອົາແລ້ວລະບອບຄອມມຸນນິດ ສັງຄົມນິຍົມ ຖ້າປະເທດທີ່ຍັງເອົາຢູ່ນັບກໍໄດ້ ບໍ່ເກີດ ສິບ ປະເທດ, ເກົາຫລີເໜືອ, ຈີນ, ວຽດນາມ, ກຸຍບາ ເປັນຕົ້ນ
ປະເທດເຫລົ່ານີ້ ຍັງປົກຄອງແບບພັກດຽວ ບໍ່ຍອມໃຫ້ມີຄູ່ແຂ່ງທາງການເມືອງ ສ່ວນປະຊາຊົນກໍບໍ່ມີທາງເລຶອກ ແລະ ເປັນຜະເດັດການຕໍ່ປະຊາຊົນທີ່ມີ
ແນວຄິດຕ່າງທາງການເມືອງ ວິພາກວິຈານນະໂຍບາຍການປະຕິບັດແນວທາງນະໂຍບາຍ ຂອງພັກ ລັດຖະບານບໍ່ໄດ້, ແນວທາງນະໂຍບາຍເພີ່ນກໍວ່າຂອງພັກ,
ກົດໝາຍເພີ່ນກໍວ່າກົດໝາຍຂອງລັດ ເປັນທີ່ຈັບຕ້ອງບໍ່ໄດ້ ມີແຕ່ຍ້ອງ ຫລືຄ່ອຍເວົ້າຄ່ອຍວ່າ ໃຫ້ຖືກໃຈຢ່າງດຽວ
. ສັ້ນການຄຸກຄາມ ແມ່ນມີຫລາຍແບບ ຖືກຕິດຕາມ, ນາບຂູ່ທາງອ້ມ, ເອີ້ນໄປຕັກເຕືອນ, ຈັບຂັງຄຸກ, ຮຸນແຮງສຸດຄື ບັງຄັບໃຫ້ຫາຍສາບສູນ. ທີ່ເຫັນຕົວຢ່າງ ຫລື
ຕົວຈິງ ກໍຄືຫານສັ່ງປິດລາຍການວິທະຍຸລົມເລຶ້ອງຂ່າວ ເພາະຜູ້ໃຫ່ຍບໍ່ມັກ ປະຊາຊົນເຂົາຈົ່ມທຸກ ຕຳໜິລັດຖະບານກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ ບໍລິສັດວຽດ
ຍ້ອນເອົາດິນຂອງເຂົາເຈົ້າໃຫ້ບໍລິສັດວຽດ, ປົດຕຳແໜ່ງດຣ ຄຳເຜີຍ ປານມະໄລທອງ ອອກຈຳກຳລມະການສູນກາງພັກ ແລະ ຫົວໜ້າສະຖາບັນ
ວິທະຍາສາດ ສັງຄົມ ໃຫ້ເຫລືອແຕ່ຕຳແໜ່ງ ສສ(ຍັງດີທີ່ບໍ່ປົດໝົດທຸກຕຳແໜ່ງ) ຍ້ອນເພີ່ນປະຕິບັດໜ້າທີ່ ສສ ເພື່ອສ່ອງແສງສັງຄົມ ກ່ຽວກັບບັນຫາ
ການສຶກສາຂອງລາວ "ຍ້ອນການສ້າງຄ່ານະຍົມທີ່ຜິດ ສອນໃຫ້ຄົນລາວຄຽດແຄ້ນ ຊັງກັນ ໃຈຄໍຄັບແຄບອະຄະຕິ, ສົ່ງເສີມກັນການທີ່ຍຶດຖືເອົາ
ລັດທິ ມາກ-ເລນິນ ແລະ ການຍ້ອງຍໍຜູ້ນຳ ວ່າເປັນຄົນມີການເມືອງໜັກແໜ້ນ....." ຈາກການສະແດງວິໄສທັດໃນທີ່ປະຊຸມສະພາຄັ້ງນັ້ນ ອອກອາກາດຖ່າຍ
ທອດສົດ ທັງໂທລະພາບ ແລະ ຢູທູບ ຊຶ່ງເປັນທີ່ປະທັບໃຈ ນິຍົມຊົມຊອບ ຈາກຊາວລາວແຜ່ໄປທົ່ວໂລກ ແຕ່ປານນັ້ນທ່ານກໍຍັງຖືກ ນາບຂູ່ ໄຜໆກໍຮູ້ດີ ແລະ
ຕິດຕາມວ່າຈະມີຫຍັງເກີດຂື້ນກັບເພີ່ນ. ຫລ້າສຸດການບັງຄັບໃຫ້ຫາຍສາບສູນ ແບບເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມສົງໄສ ຂອງນັກພັດທະນາທີ່ດີເດັ່ນ ສົມບັດ ສົມພອນ
ກາລັນຕີ ດ້ວຍລາງວັນແມກໄຊໄຊ ປີ 2005(ທຽບເທົ່າເນເບວ) ໂດຍມີກ້ອງວົງຈອນປິດບັນທຶກພາບໄວ້ໄດ້ (http://sombath.org/video/) ວ່າຄັ້ງສຸດທ້າຍທີ່ເຫັນ
ໃນວັນທີ15 ທັນວາ 2012 ເວລາປະມານ 6 ໂມງແລງ ຂະນະທີ່ລາວຂັບຂີ່ລົດຈິບກັບເມືອເຮຶອນ ຕາມຫລັງເມັຍຖືກຕຳຫລວດຈາລະຈອນສັ່ງໃຫ້ຢຸດລົດ
ກ່ອນຈະມີຊາຍຊຸດດຳຂີ່ລົດຈັກມາເອົາລົດຈິບ ຂອງສົມບັດ ໄປຕາມມາດ້ວຍລົດກະບະກ່ອນຈະເອົາຕົວສົມບັດບັດ ໄປຈົນຮອດປັດຈຸບັນ,
ຕໍ່ມາບໍ່ພໍເທົ່າໃດມື້ທາງການລາວໄດ້ອອກຖະແຫລງການປະຕິເສດວ່າບໍ່ມີສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງເປັນເລືອງສ່ວນຕົວ....ສ່ວນຄວາມຄືບໜ້າຂອງການສືບສວນ
ກໍ່ບໍ່ມີຫຍັງສາກົນຢາກໃຫ້ຄວາມຊ່ວຍເຫລືອກ່ຽວກັບເຕັກນິກ
ທາງກ້ອງວົງຈອນປິດທີ່ີອ້າງວ່າບໍ່ແຈ້ງ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ແຈ້ງຂື້ນ ຈະຮູ້ວ່າຜູ້ຮ້າຍແມ່ນໄຜ ກໍປະຕິເສດ ວ່າເປັນເລື້ອງພາຍໃນ ຄວາມໝັ້ນຄົງ,
ສະນັ້ນ, ມັນຈຶ່ງເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມບໍ່ໂປງໄສ ການໃຊ້ອຳນາດລັດ ເພື່ອຂົ່ມຂູ່ ຢາບປາບ ກັ່ນແກ້ງຂອງ ພັກ-ລັດ ແມ່ນເກີດຂຶ້ນໄດ້ ໂດຍບໍ່ມີສິ່ງໃດຮັບປະກັນສິດ
ປົກປ້ອງສິດໄດ້ ຕໍ່ຜູ້ທີ່ເຫັນຕ່າງທາງການເມືອງ ວິພາກວິຈານ. ປັດຈຸບັນລາວ ພາຍໃຕ້ການກຳອຳນາດຂອງພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ ມາຍາວນານເຖິງ 38 ປີ ກຳລັງເປັນທີ່ຈັບຕາ ວິພາກວະຈານ ແລະ ຖືກຕັ້ງຄຳຖາມຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ແລະ ທຸກກາລະໂອກາດຈາກສື່ກະແກຫລັກທົ່ວໂລກ, ສະພາຢູໂຣບ ຫລື ອີຢູ, ຢູ່ເອັນ,
ສະຫະລັດອາເມລິກາ, ອາຊຽນ.......
ຈາກສາມກໍລະນີທີ່ຍົກໃຫ້ເຫັນ ແລ້ວເປັນຫຍັງຄົນລາວ ສັງຄົມລາວ ຈຶ່ງສົນທະນາກັນໜ້ອຍແທ້? ຫລືເປັນຄືເຂົາວ່າ ແມ່ນແທ້ບໍ ສັງຄົມລາວ ເປັນສັງຄົມທີ່ self-censorship ແລະ silent ໂດຍສະເພາະເມື່ອເວົ້າເຖີງບັນຫາທາງການເມືອງ? ຍ້ອນຫຍັງ? ຖ້າເປັນແບບນີ້ສັງຄົມລາວຈະພັດທະນາໄປໃນທິດທາງໃດ? ເພາະລຳພັງພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ ບໍ່ສາມາດ ປັກປັກຮັກສາ ແລະ ພັດທະນາສັງຄົມລາວໄດ້ ຖ້າຂາດພະລັງປະຊາຊົນ?
ລົມກັນຕື່ມ: ຮ່ວມ ສະໜັບສະໜູນນຳ http://www.youtube.com/watch?v=PAmlcYLv_Y8&feature=youtu.be
ບໍ່ມິດ ບໍ່ຢ້ານແນວໃດ ຢ້ານຕຳຫລວດເອົາໄປຂັງຄຸກ ຂີ້ໄກ່ ງົມຫອຍຢູ່ບຶງ ບາງທີ່ຖືກຂັງລືມ ຕາຍໃນຄຸກ
ແຕ່ກໍໜ້າເສົ້າໃຈກັບຄົນລາວ ທີ່ໄດ້ຮັບເຄາະຮ້າຍໄປແລ້ວ ພ້ອມທັງຄອບຄົວ ທີ່ບໍ່ທີທາງສູ້ ເພາະບໍ່ມີເສົ້ນມີສາຍ ຮູ້ຈັກຜູ້ໃຫ່ຍ ບໍ່ມີປາກສຽງເພື່ອຮ້ອງທຸກ
ຈະປະປອຍໃຫ້ເປົນແບບນີ້ອີກດົນປານໃດ ແລະ ອີກຈັກເຊັ່ນຄົນນໍ ຖ້າບັນດາເຈົ້ານາຍໄດ້ອ່ານນຳຄືສິດີ