ທາງການລາວອະນຸຍາດສໍາປະທານການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດໃຫ້ແກ່ ບໍລິສັດເອກກະຊົນລາວ ແລະຕ່າງປະເທດແລ້ວ ເຖິງ 470 ໂຄງ ການ ໂດຍມີພື້ນທີ່ສໍາປະທານລວມກັນກວ້າງກວ່າ 36,300 ກິ ໂລແມັດມົນທົນ.
ທ່ານສົມດີ ດວງດີ ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງແຜນການແລະ ການລົງທຶນໄດ້ຖະແຫຼງຢືນຢັນວ່າທາງການລາວ ທັງໃນຂັ້ນສູນ ກາງ ແລະລະດັບທ້ອງຖິ່ນ ໄດ້ອະນຸຍາດສໍາປະທານການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດໃຫ້ແກ່ບໍລິສັດເອກກະຊົນ ລາວ ແລະຕ່າງຊາດໄປແລ້ວ 470 ໂຄງການ ໂດຍຄິດເປັນພື້ນທີ່ຂຸດຄົ້ນລວມກວ້າງກວ່າ 36,300 ກິໂລແມັດມົນທົນ ໃນທົ່ວ ປະເທດ ແລະມີມູນຄ່າການລົງ ທຶນລວມກັນເຖິງ 5,900 ລ້ານໂດລ່າ. ທັງນີ້ໂດຍເຂດທີ່ໄດ້ມີການອະນຸຍາດສໍາປະທານການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ ຫຼາຍທີ່ສຸດ ກໍຄືເຂດ ແຂວງພາກເໜືອ ທີ່ມີຈໍານວນເຖິງ 249 ໂຄງການ ທີ່ກວມເອົາພື້ນທີ່ກວ້າງກວ່າ 21,442 ກິໂລແມັດມົນທົນ ສ່ວນທີ່ເຂດແຂວງພາກກາງກໍໄດ້ອະນຸຍາດສໍາປະທານໄປທັງໝົດ 167 ໂຄງການ ໂດຍກວມເອົາພື້ນທີ່ກວ້າງກວ່າ 7,580 ກິໂລແມັດມົນທົນ ແລະຢູ່ເຂດພາກໃຕ້ ກໍໄດ້ອະນຸຍາດສໍາປະທານໄປແລ້ວ 54 ໂຄງການ ທີ່ກວມເອົາພື້ນທີ່ກວ້າງກວ່າ 7,297 ກິ ໂລແມັດມົນທົນ. ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ທ່ານສົມດີ ດວງດີ ກໍຍອມຮັບວ່າມີຫຼາຍໂຄງການທີ່ ອາດຈະຕ້ອງຖືກຍົກເລີກ ເພາະວ່າຜູ້ລົງທຶນບໍ່ສາມາດຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໄດ້ຕາມເງື່ອນໄຂທີ່ ກໍາໜົດໄວ້ໃນສັນຍາການລົງທຶນ ທັງນີ້ໂດຍອິງຕາມການກວດກາຂອງຄະນະສະເພາະກິດ ທີ່ລັດ ຖະບານລາວໄດ້ສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນເພື່ອໃຫ້ດໍາເນີນການກວດສອບທັງໃນດ້ານ ເອກກະສານ ແລະການລົງໄປກວດສະພາບຕົວຈິງໃນປີທີ່ຜ່ານມານັ້ນ ພົບວ່າມີພຽງ 14 ໂຄງການເທົ່ານັ້ນ ທີ່ຈັດຕັ້ງປະຕິ ບັດໄດ້ຕາມມາດຕະຖານທີ່ກໍາໜົດໄວ້ໃນສັນຍາການລົງທຶນ ສ່ວນໂຄງການທີ່ເຫຼືອ ກໍຍັງຈະ ຕ້ອງມີການພັດທະນາປັບປຸງໃຫ້ໄດ້ມາດຕະຖານຕາມສັນຍາການລົງທຶນຕໍ່ໄປ. ນອກຈາກນີ້ ຄະນະສະເພາະກິດດັ່ງກ່າວກໍໄດ້ສະເໜີໃຫ້ລັດຖະບານລາວພິຈາລະນາເພື່ອ ຍົກເລີກສໍາປະທານຈໍານວນ 8 ໂຄງການ ແລະຜູ້ລົງທຶນສົ່ງຄືນໃຫ້ລັດຖະບານລາວ 3 ໂຄງການ ທັງຍັງມີອີກ 88ໂຄງການທີ່ອາດຈະຕ້ອງຖືກຍົກເລີກສໍາປະທານໃນລະຍະຕໍ່ໄປ ເພາະການກວດສອບພົບວ່າໃນຈໍານວນດັ່ງກ່າວນີ້ ແບ່ງເປັນ 56 ໂຄງ ການ ທີ່ມີປະສິດທິ ພາບຕໍ່າໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໂຄງການ ສ່ວນທີ່ເຫຼືອອີກ 32 ໂຄງນັ້ນ ກໍມີປະສິດທິພາບຕໍ່າຫຼາຍ. ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ລັດຖະບານລາວກໍຍັງຖືສໍາຄັນວ່າການອະນຸຍາດສໍາປະທານ ການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດນັ້ນ ກໍຄືແຫຼ່ງລາຍຮັບທີ່ສໍາຄັນທີ່ລັດຖະບານສາມາດນໍາໄປໃຊ້ຈ່າຍໃນ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໂຄງການຕ່າງໆ ທີ່ມີເປົ້າໝາຍເພື່ອລົບລ້າງບັນຫາຄວາມຍາກຈົນຂອງປະຊາ ຊົນລາວ ໃຫ້ໄດ້ໂດຍພື້ນຖານໃນປີ 2015 ກໍຄືການເຮັດໃຫ້ອັດຕາສະເລ່ຍ ຄວາມທຸກຍາກ ຂອງປະຊາຊົນລາວລົດລົງເຫຼືອບໍ່ເຖິງ 10% ຂອງຄົວເຮືອນທັງໝົດໃນທົ່ວປະເທດ ພາຍໃນປີ 2015 ດັ່ງກ່າວ.
ໂດຍມາດຕະການນຶ່ງ ທີ່ລັດຖະບານລາວຈະນໍາໃຊ້ເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາສໍາປະທານໃນການຂຸດຄົ້ນ ແຮ່ທາດດັ່ງກ່າວ ທັງກໍຍັງຖືເປັນການຫຼຸດຜ່ອນບັນຫາຜົນກະທົບຕໍ່ສະພາບແວດລ້ອມທໍາ ມະຊາດດ້ວຍນັ້ນ ກໍຄືການສົ່ງເສີມການລົງທຶນທີ່ເປັນໂຄງການ ຂະໜາດໃຫຍ່ ດັ່ງທີ່ທ່ານ ວີລະພົນ ວິລະວົງ ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍວ່າການກະຊວງພະລັງງານ ແລະບໍ່ແຮ່ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນກັບວີໂອເອ ວ່າ:
“ນະໂຍບາຍຂອງເຮົານີ້ ເຮົາຢາກເຮັດໃຫ້ການຂຸດຄົ້ນບໍ່ ແຮ່ໃນລາວນີ້ ເປັນໂຄງການຂະ ໜາດໃຫຍ່ ອັນນີ້ແມ່ນ ການແນະນໍາຂອງຊ່ຽວຊານຕ່າງປະເທດ ເພາະວ່າການ ຂຸດຄົ້ນ ຂະໜາດໃຫຍ່ ມັນສິມີການວາງແຜນລະອຽດ ການຄວບຄຸມສິ່ງແວດລ້ອມ ເພາະວ່າເຂົາເອງຈະຕ້ອງ ຮັບຜິດຊອບມີຊື່ມີສຽງ ແລ້ວກະການເກັບຄ່າສໍາປະທານ ຄ່າ Royalty ຄ່າ ຫຍັງມັນກະງ່າຍຂຶ້ນ.”
ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ທະນາຄານໂລກ ກໍໄດ້ເຕືອນລັດຖະບານລາວວ່າ ການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ ຢ່າງກວ້າງຂວາງຈະບໍ່ສົ່ງຜົນດີຕໍ່ການພັດທະນາເສດຖະກິດລາວໃນລະຍະ ຍາວ ເພາະບໍ່ມີ ພຽງແຕ່ຈະເຮັດໃຫ້ຊັບພະຍາກອນແຮ່ທາດລົດນ້ອຍຖອຍລົງໄປ ເລື້ອຍໆເທົ່ານັ້ນ ຫາກແຕ່ກໍຍັງຈະສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ສະພາບແວດລ້ອມທໍາມະຊາດໃນລາວ ຢ່າງໜັກໜ່ວງຫຼາຍຂຶ້ນນັບມື້ອີກດ້ວຍ.
