ຊາວລາວ ໃນ ນະຄອນຫລວງ ວຽງຈັນ ທີ່ຂໍສງວນຊື່ ເວົ້າວ່າ ໃນສ່ວນໂຕແລ້ວ ມີຄວາມເປັນຫ່ວງ ເຣື້ອງການຂຍາຍ ເຜົ່າພັນ ຂອງ ຊາວຕ່າງດ້າວ ທີ່ອາສັຍ ຢູ່ໃນ ປະເທດລາວ ໃນທຸກມື້ນີ້ ໂດຍສະເພາະ ຊາວຈີນ ແລະ ຊາວວຽດນາມ ທີ່ຫລັ່ງໄຫລ ເຂົ້າມາຢູ່ ແລະມາ ປະກອບອາຊີພ ໃນລາວ ນັບມື້ ຫລາຍຂື້ນ ແລະທາງການ ກໍບໍ່ໄດ້ ຄວບຄຸມ ຄົນເຂົ້າເມືອງ ພໍເທົ່າໃດ. ຄົນລາວຜູ້ນີ້ ເວົ້າວ່າ:
"ໂຕນີ້ ໂຕໜັກນ່ວງ ເພາະວ່າ ມັນມາ ມັນຈະແຕ່ງງານ ເອົາຄົນລາວ ບັດນີ້ແລ້ວ ເມັຽມັນ ກໍມີສິດ ກັມມະສິດ ທີ່ດິນ ລູກເຕົ້າອອກມາ ກໍເປັນສັນຊາຕ ລາວ ໂດຍກົງແລ້ວ ມັນກໍເລີ້ມແພ່ ໄປໂຕນີ້".
ຄົນລາວ ເວົ້າຕໍ່ໄປວ່າ ນອກຈາກ ຄົນວຽດນາມ ແລະ ຈີນແລ້ວ ຍັງມີ ຊາວຕ່າງຊາຕ ອື່ນໆອີກ ທີ່ເຂົ້າມາແລ້ວ ຂໍແຕ່ງງານ ກັບຄົນລາວ ຫລືມີການຈ້າງ ຈົດທະບຽນ ແຕ່ງງານ. ຫລັງຈາກນັ້ນ ແລ້ວເຂົາເຈົ້າ ກໍໃຊ້ສິດທິ ສັນຊາຕ ຂອງ ຜູ້ເປັນຜົວ ຫລື ຜູ້ເປັນເມັຽ ຊື້ທີ່ດິນ ບ້ານເຮືອນຕ່າງໆ. ຫລາຍສິບປີ ມານີ້ ມີຄົນຕ່າງດ້າວ ແຕ່ງງານກັບ ຄົນລາວ ຫລື ຊື້ສິດທິ ໃນການແຕ່ງງານ ຢ່າງຫລວງຫລາຍ ເຂົາເຮັດໄດ້ ແບບນີ້ ຍ້ອນວ່າ ເຈົ້າໜ້າທີ່ ບໍ່ປະຕິບັດ ໜ້າທີ່ ດ້ວຍຄວາມຊື່ສັດ. ຄົນທັງຫລາຍ ຮູ້ເຫັນຢູ່ ເຕັມຕາ ແຕ່ບໍ່ກ້າເວົ້າ ຫຍັງໝົດ:
"ຂະເຈົ້າ ກ່າເຫັນຢູ່ ແຕ່ບໍ່ກ້າເວົ້າ ຄັນຈະເວົ້າ ໃຫ້ຂັ້ນເທິງ ຈັກສີ່ມີຫຍັງ ເກີດຂື້ນ ຫລືວ່າຄົນເຂົາ ມັກເວົ້າ ຕໍານິນາຍ ແລ້ວ ພາຍຖົງໜີ ສ່ວນຫລາຍ ກໍຢູ່ໃນສະພາບ ແນວນັ້ນ".
ຄົນລາວເວົ້າຕໍ່ວ່າ ຄັນສີ່ເວົ້າເຣື້ອງ ຄວາມກັງວົນ ຫລືເປັນຫ່ວງນໍາ ອະນາຄົດ ບ້ານເມືອງນີ້ ມັນກໍມີຫລາຍ ຕຣອດຮອດ ວັທນະທັມ ກໍເປັນຫ່ວງ ຄົນໃນເມືອງ ສ່ວນຫລາຍ ຄວາມຄິດ ຄວາມອ່ານ ກໍປ່ຽນແປງໄປ ນໍາທຸກມື້ ເຫັນແກ່ເງິນ ແກ່ຄໍາ ຫລາຍກວ່າ ບ້ານເມືອງ.
