ເປັນຫຍັງພາຍໄຕລະບອບເສລີ ກ່ອນປີ 1975 ເປັນຫຍັງຈິງມີນັກສຶກສາລາວໄດ້ໄປຮຽນຢູ່ຫວຽດນາມ ຫຼື ວ່າຝຣັ່ງສົ່ງໄປຮຽນ
Anonymous wrote:ເປັນຫຍັງພາຍໄຕລະບອບເສລີ ກ່ອນປີ 1975 ເປັນຫຍັງຈິງມີນັກສຶກສາລາວໄດ້ໄປຮຽນຢູ່ຫວຽດນາມ ຫຼື ວ່າຝຣັ່ງສົ່ງໄປຮຽນ
ພາຍຫຼັງລາວໄດ້ຮັບເອກກະລາດຈາກຝຣັ່ງເສສຈົນເຖິງ 1975 ແມ່ນບໍ່ມີນັກສຶກສາລາວຝ່າຍຣາຊະອານາຈັກ
ລາວໄປຮຽນຢູ່ ຮາໂນຍ ຫວຽດນາມເໜືອ, ມີແຕ່ໄປຮຽນຢູ່ໄຊງ່ອນຫວຽດນາມໃຕ້ແລະພະນົນເປັນກຳພູຊາ. ສ່ວນ
ນັກສຶກສາທີ່ໄປຮຽນທີ່ ຮາໂນຍ ນັ້ນແມ່ນນັກສຶກສາຂອງຝ່າຍແນວລາວຮັກຊາດເທົ່ານັ້ນ ແລະສມັຍສາມຊາດອິນດູ
ຈີນທີ່ເປັນເມືອງຂຶ້ນແລະປົກຄອງດ້ວຍຝຣັ່ງນັ້ນລູກຫລານກະສັດເຈົ້າຂຸນມຸນນາຍແລະຂ້າຣາຊະການຜູ້ໃຫຍ່ແມ່ນສົ່ງ
ໄປຮຽນຕໍ່ທີ່ ຮາໂນຍ ໝົດ ເພາະຝຣັ່ງຕັ້ງ ຮາໂນຍ ເປັນເມືອຫຼວງຂອງອິນດູຈີນໃນສມັຍນັ້ນ. ເຫດຜົນທີ່ນັກສຶກສາ
ລາວໄປຮຽນຫວຽດນາມໃນສມັຍນັ້ນກໍເພາະວ່າຣະບົບການສຶກສາຂອງລາວຍັງບໍ່ທັນຂຍາຍຕາໜ່າງຂອງການສິດສອນ
ຍັງບໍ່ທັນຖືກຂຍາຍຕົວອອກເຖິງຣະບົບຊັ້ນສູງເທື່ອ ບໍ່ວ່າຈະເປັນທາງດ້ານສາມັນຫຼືອາຊິວະສຶກສາ. ລາວເຮົາມີຣະບົບ
ການຮຽນທາງສາມັນສຶກສາຮອດມັທະຍົມຕົ້ນເທົ່ານັ້ນແລະໃນປີ 1956 ລົງໄປມີໂຮງຮຽນມັທະຍົມຕົ້ນພຽງບ່ອນດຽວກໍ
ຄືມັທະຍົມ ປາວີ ຫຼືພາສາຝຣັ່ງວ່າ ໂກນແລປາວີ (College de Pavy) ທີ່ວຽງຈັນບ່ອນດຽວໃນປະເທດ. ເມື່ອນັກຮຽນ
ຈົບມັທະຍົມຕົ້ນ (Brevet & Diplomer) ທີ່ວຽງຈັນແລ້ວໄປຮຽນຕໍ່ມັທະຍົມປາຍຢູ່ ຮາໂນຍ, ໄຊງ່ອນ ຫຼືພະນົມເປັນ
ກ່ອນຈະໄປຮຽນຕໍ່ເອົາລີຊັງສ໌ (License)ທີ່ປະເທດຝຣັ່ງເສສ. ຫລັງປິ 56 ກໍມີມັທະຍົມທີ່ເປັນຂອງລາວເກີດຂຶ້ນຢູ່ວຽງ
ຈັນກ່ອນໝູ່ເອີ້ນວ່າລີເຊວຽງຈັນຫຼືວິທະຍາລັຍວຽງຈັນໃນປິ 1957, ຕໍ່ມາໃນປີ 1958 ກໍເກີດຂຶ້ນຢູ່ຫລວງພະບາງແລະ
ຕິດຕາມມາກໍສວັນນະເຂດ ແລະ ປາກເຊ. ໂຮງຮຽນມັທະຍົມຫຼືວິທະຍາລັຍໃນປະເທດລາວແຕ່ປີ 60 ລົງໄປຫາ 56 ນັ້ນ
ມີຮອດແຕ່ມໍຕົ້ນເທົ່ານັ້ນ. ຕໍ່ມາປີ 1960 ກຊ ສຶກສາທິການໄດ້ມີມັທະຍົມປາຍຂຶ້ນທີວິທະຍາລັຍວຽງຈັນ ພວກທີ່ຈົນຕົ້ນ
ຢູ່ຕ່າງແຂວງເຂົ້າມາຮຽນຕໍ່ມໍປາຍທີ່ວຽງຈັນ. ພາຍຫລັງປະເທດຫວຽດນາມແບ່ງອອກເປັນສອງປະເທດສອງຣະບອບການ
ປົກຄອງ ນັກສຶກສາລາວທີ່ຈົບມໍຕົ້ນຢູ່ວຽງຈັນແມ່ນໄປຮຽນຕໍ່ມໍປາຍທີ່ໄຊງ່ອນແລະພະນົມເປັນ, ບໍ່ໄປຮຽນຢູ່ຮາໂນຍເໝືອນ
ດັ່ງຕອນເປັນສາມປະເທດອິນດູຈີນທີ່ປົກຄອງໂດຍຝຣັ່ງ. ຫລັງປີ 60 ຂຶ້ນມາ ລາວເຮົາມີມໍປາຍຂຶ້ນທີ່ວຽງຈັນ ນັກສຶກສາ
ລາວຈັ່ງບໍ່ໄດ້ໄປຮຽນຕໍ່ມໍປາຍທີ່ໄຊງ່ອນແລະພະນົມເປັນ ນອກເສັຍວ່າເປັນລູກເຈົ້າຫຼານນາຍ.
ນັບແຕ່ປີ 1955 ລົງໄປນັ້ນ ໂຮງຮຽນມັທະຍົມໃນລາວສອນໂດຍອາຈານຝຣັ່ງໝົດນອກຈາກອາຈານສອນພາສາລາວແລະ
ບາລີ ແມ້ແຕ່ຢູ່ຊັ້ນປະຖົມນາຍຄູລາວມີສິດສອນໂຮງຮຽນຊັ້ນປ1 ຮອດປ3 ເທົ່ານັ້ນ, ປ4 ປ5 ປ6 ເປັນນາຍຄູຝຣັ່ງໝົດ.
ສມັຍ 55 ລົງໄປໃຜຈົບປ6 ຫຼື ແຊກແມ່ນປາກພາສາຝຣັ່ງສ່ຳກັບຄົນຝຣັງໝົດເລີຍ.
ບໍ່ມີນັກສຶກສາລາວຝ່າຍຣາຊະອານາຈັກໄປຮຽນຫວຽດນາມ ຄມນ ນັບແຕ່ປີ 1956 ເຖິງ 1974. ມີນແຕ່ນັກຮຽນໂຮງຮຽນ
ໄປໄໝ້ຝ່າຍຊຳເໜືອເທົ່ານັ້ນທີ່ສົ່ງນັກຮຽນໄປຮຽນຢູ່ຮາໂນຍ. ຫລັງປົດປ່ອຍ 75 ຂຶ້ນມາ 80% ຂອງນັກສຶກສາລາວທີ່ໄປຮຽນ
ນອກແມ່ນພາກັນໄປແຫຍ້ຂີ້ຮຽນກັນຢູ່ຫວຽດນາມ, 10% ຢູ່ຈີນ 10% ຢູ່ຍີ່ປຸ່ນ ເກົາຫຼີ ມົງໂກນ ແລະ ອອສເຕຣເລັຍ. ພວກທີ່
ຮຽນຈົບມາແຕ່ຫວຽດນາມສມັຍ 65ຫາ85 ນັ້ນກັບມາລາວເກືອບຮ້ອຍເປີເຊັນບໍ່ມີວຽກເຮັດ ພາກັນຮ່ວມກັບພວກຈົບມາແຕ່
ສະຫະພາຍໂຊຫວຽດ, ສະຫະພາບເຍັຍຣມັນ, ໂປໂລຍ, ເຊັກໂກ, ຄິວບາ, ຣູມາເນັຍ ແລະ ຈີນແດງ ພາກັນແຕະຝຸ່ນກອງກັນອະຍະ
ຢູ່ວຽງຈັນແລະຕ່າງແຂວງ.
Anonymous wrote:Anonymous wrote:ເປັນຫຍັງພາຍໄຕລະບອບເສລີ ກ່ອນປີ 1975 ເປັນຫຍັງຈິງມີນັກສຶກສາລາວໄດ້ໄປຮຽນຢູ່ຫວຽດນາມ ຫຼື ວ່າຝຣັ່ງສົ່ງໄປຮຽນ ພາຍຫຼັງລາວໄດ້ຮັບເອກກະລາດຈາກຝຣັ່ງເສສຈົນເຖິງ 1975 ແມ່ນບໍ່ມີນັກສຶກສາລາວຝ່າຍຣາຊະອານາຈັກລາວໄປຮຽນຢູ່ ຮາໂນຍ ຫວຽດນາມເໜືອ, ມີແຕ່ໄປຮຽນຢູ່ໄຊງ່ອນຫວຽດນາມໃຕ້ແລະພະນົນເປັນກຳພູຊາ. ສ່ວນນັກສຶກສາທີ່ໄປຮຽນທີ່ ຮາໂນຍ ນັ້ນແມ່ນນັກສຶກສາຂອງຝ່າຍແນວລາວຮັກຊາດເທົ່ານັ້ນ ແລະສມັຍສາມຊາດອິນດູຈີນທີ່ເປັນເມືອງຂຶ້ນແລະປົກຄອງດ້ວຍຝຣັ່ງນັ້ນລູກຫລານກະສັດເຈົ້າຂຸນມຸນນາຍແລະຂ້າຣາຊະການຜູ້ໃຫຍ່ແມ່ນສົ່ງໄປຮຽນຕໍ່ທີ່ ຮາໂນຍ ໝົດ ເພາະຝຣັ່ງຕັ້ງ ຮາໂນຍ ເປັນເມືອຫຼວງຂອງອິນດູຈີນໃນສມັຍນັ້ນ. ເຫດຜົນທີ່ນັກສຶກສາລາວໄປຮຽນຫວຽດນາມໃນສມັຍນັ້ນກໍເພາະວ່າຣະບົບການສຶກສາຂອງລາວຍັງບໍ່ທັນຂຍາຍຕາໜ່າງຂອງການສິດສອນຍັງບໍ່ທັນຖືກຂຍາຍຕົວອອກເຖິງຣະບົບຊັ້ນສູງເທື່ອ ບໍ່ວ່າຈະເປັນທາງດ້ານສາມັນຫຼືອາຊິວະສຶກສາ. ລາວເຮົາມີຣະບົບການຮຽນທາງສາມັນສຶກສາຮອດມັທະຍົມຕົ້ນເທົ່ານັ້ນແລະໃນປີ 1956 ລົງໄປມີໂຮງຮຽນມັທະຍົມຕົ້ນພຽງບ່ອນດຽວກໍຄືມັທະຍົມ ປາວີ ຫຼືພາສາຝຣັ່ງວ່າ ໂກນແລປາວີ (College de Pavy) ທີ່ວຽງຈັນບ່ອນດຽວໃນປະເທດ. ເມື່ອນັກຮຽນຈົບມັທະຍົມຕົ້ນ (Brevet & Diplomer) ທີ່ວຽງຈັນແລ້ວໄປຮຽນຕໍ່ມັທະຍົມປາຍຢູ່ ຮາໂນຍ, ໄຊງ່ອນ ຫຼືພະນົມເປັນກ່ອນຈະໄປຮຽນຕໍ່ເອົາລີຊັງສ໌ (License)ທີ່ປະເທດຝຣັ່ງເສສ. ຫລັງປິ 56 ກໍມີມັທະຍົມທີ່ເປັນຂອງລາວເກີດຂຶ້ນຢູ່ວຽງຈັນກ່ອນໝູ່ເອີ້ນວ່າລີເຊວຽງຈັນຫຼືວິທະຍາລັຍວຽງຈັນໃນປິ 1957, ຕໍ່ມາໃນປີ 1958 ກໍເກີດຂຶ້ນຢູ່ຫລວງພະບາງແລະຕິດຕາມມາກໍສວັນນະເຂດ ແລະ ປາກເຊ. ໂຮງຮຽນມັທະຍົມຫຼືວິທະຍາລັຍໃນປະເທດລາວແຕ່ປີ 60 ລົງໄປຫາ 56 ນັ້ນມີຮອດແຕ່ມໍຕົ້ນເທົ່ານັ້ນ. ຕໍ່ມາປີ 1960 ກຊ ສຶກສາທິການໄດ້ມີມັທະຍົມປາຍຂຶ້ນທີວິທະຍາລັຍວຽງຈັນ ພວກທີ່ຈົນຕົ້ນຢູ່ຕ່າງແຂວງເຂົ້າມາຮຽນຕໍ່ມໍປາຍທີ່ວຽງຈັນ. ພາຍຫລັງປະເທດຫວຽດນາມແບ່ງອອກເປັນສອງປະເທດສອງຣະບອບການປົກຄອງ ນັກສຶກສາລາວທີ່ຈົບມໍຕົ້ນຢູ່ວຽງຈັນແມ່ນໄປຮຽນຕໍ່ມໍປາຍທີ່ໄຊງ່ອນແລະພະນົມເປັນ, ບໍ່ໄປຮຽນຢູ່ຮາໂນຍເໝືອນດັ່ງຕອນເປັນສາມປະເທດອິນດູຈີນທີ່ປົກຄອງໂດຍຝຣັ່ງ. ຫລັງປີ 60 ຂຶ້ນມາ ລາວເຮົາມີມໍປາຍຂຶ້ນທີ່ວຽງຈັນ ນັກສຶກສາລາວຈັ່ງບໍ່ໄດ້ໄປຮຽນຕໍ່ມໍປາຍທີ່ໄຊງ່ອນແລະພະນົມເປັນ ນອກເສັຍວ່າເປັນລູກເຈົ້າຫຼານນາຍ. ນັບແຕ່ປີ 1955 ລົງໄປນັ້ນ ໂຮງຮຽນມັທະຍົມໃນລາວສອນໂດຍອາຈານຝຣັ່ງໝົດນອກຈາກອາຈານສອນພາສາລາວແລະບາລີ ແມ້ແຕ່ຢູ່ຊັ້ນປະຖົມນາຍຄູລາວມີສິດສອນໂຮງຮຽນຊັ້ນປ1 ຮອດປ3 ເທົ່ານັ້ນ, ປ4 ປ5 ປ6 ເປັນນາຍຄູຝຣັ່ງໝົດ. ສມັຍ 55 ລົງໄປໃຜຈົບປ6 ຫຼື ແຊກແມ່ນປາກພາສາຝຣັ່ງສ່ຳກັບຄົນຝຣັງໝົດເລີຍ. ບໍ່ມີນັກສຶກສາລາວຝ່າຍຣາຊະອານາຈັກໄປຮຽນຫວຽດນາມ ຄມນ ນັບແຕ່ປີ 1956 ເຖິງ 1974. ມີນແຕ່ນັກຮຽນໂຮງຮຽນໄປໄໝ້ຝ່າຍຊຳເໜືອເທົ່ານັ້ນທີ່ສົ່ງນັກຮຽນໄປຮຽນຢູ່ຮາໂນຍ. ຫລັງປົດປ່ອຍ 75 ຂຶ້ນມາ 80% ຂອງນັກສຶກສາລາວທີ່ໄປຮຽນນອກແມ່ນພາກັນໄປແຫຍ້ຂີ້ຮຽນກັນຢູ່ຫວຽດນາມ, 10% ຢູ່ຈີນ 10% ຢູ່ຍີ່ປຸ່ນ ເກົາຫຼີ ມົງໂກນ ແລະ ອອສເຕຣເລັຍ. ພວກທີ່ຮຽນຈົບມາແຕ່ຫວຽດນາມສມັຍ 65ຫາ85 ນັ້ນກັບມາລາວເກືອບຮ້ອຍເປີເຊັນບໍ່ມີວຽກເຮັດ ພາກັນຮ່ວມກັບພວກຈົບມາແຕ່ສະຫະພາຍໂຊຫວຽດ, ສະຫະພາບເຍັຍຣມັນ, ໂປໂລຍ, ເຊັກໂກ, ຄິວບາ, ຣູມາເນັຍ ແລະ ຈີນແດງ ພາກັນແຕະຝຸ່ນກອງກັນອະຍະຢູ່ວຽງຈັນແລະຕ່າງແຂວງ.
ຂອບໃຈຫຼາຍໆ ທີ່ໃຫ້ຂໍ້ມູນສະແດງວ່າລະບົບການສຶກສາບ້ານເຮົາແມ່ນບໍ່ເຂັ້ມແຂງມາແຕ່ອາດີດ ທີ່ສຸດທ້າຍໝູ່ໃນເຂດນີ້ເລີດ ເປັນຫຍັງເພີ່ນບໍ່ພາກັນພັດທະນາແດ່ຕອນນັ້ນ ຫຼື ວ່າຝຣັ່ງບໍ່ໃຫ້ພັດທະນາ
ລຖບ ສປປລ ພ້ອມທັງກົມມະການເມືອງສູນກາງພັກ ນອກຈາກບໍ່ມີງົບປະມານແຫ່ງຊາດ ຢ່າງພຽງພໍ ທີ່ຈະນໍາມາໄຊ້ຈ່າຍ ປັບປຸງຣະບົບການສຶກສາຂອງຊາດ
ໃຫ້ມີຄຸນນະພາບ ໃດ້ຕາມມາດຕະຖານສາກົນ ແລ້ວ ກົມມະການເມືອງສູນກາງພັກ ແລະ ຜູ້ນໍາ ແຕ່ໃດ ແຕ່ໃດມາ ແມ່ນບໍ່ໃດ້ໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນແກ່
ການສຶກສາ ເນືອ່ງຈາກວ່າ ພວກເຂົາເຈົ້າແມ່ນບໍ່ມີຄວາມຮູ້ພື້ນຖານຢ່າງແຂງແຮງ.
ຕົວຢ່າງ: ທອງສິງ ຈົບ ຫ້ອງ ທີສອງນ້ອຍ ສວ່ນຈຸມມະລີ ຈົບ ປໍຫົກ Certifie d'etudes a ecole primaire.
[ ຈະໄປຮຽນ ໝາວິທະຍາລັຍໃຫ້ມັນເສັຽເວລາຫັຍງເດລູກຫລານເອີຍ.....ລູງນີ້ ຮຽນພຽງແຕ່ຮອດຫ້ອງ ປໍ ສີ່ ຍັງໃດ້ເປັນ ນຍ. ]
ນີ້ຄືຫຶ່ນງໃນຄໍາຕອບ: ເປັນຫັຍງ ປທຊ ຈັ່ງ ຍັງທຸກຍາກ?
Anonymous wrote: ຂອບໃຈຫຼາຍໆ ທີ່ໃຫ້ຂໍ້ມູນສະແດງວ່າລະບົບການສຶກສາບ້ານເຮົາແມ່ນບໍ່ເຂັ້ມແຂງມາແຕ່ອາດີດ ທີ່ສຸດທ້າຍໝູ່ໃນເຂດນີ້ເລີດ ເປັນຫຍັງເພີ່ນບໍ່ພາກັນພັດທະນາແດ່ຕອນນັ້ນ ຫຼື ວ່າຝຣັ່ງບໍ່ໃຫ້ພັດທະນາ ລຖບ ສປປລ ພ້ອມທັງກົມມະການເມືອງສູນກາງພັກ ນອກຈາກບໍ່ມີງົບປະມານແຫ່ງຊາດ ຢ່າງພຽງພໍ ທີ່ຈະນໍາມາໄຊ້ຈ່າຍ ປັບປຸງຣະບົບການສຶກສາຂອງຊາດ ໃຫ້ມີຄຸນນະພາບ ໃດ້ຕາມມາດຕະຖານສາກົນ ແລ້ວ ກົມມະການເມືອງສູນກາງພັກ ແລະ ຜູ້ນໍາ ແຕ່ໃດ ແຕ່ໃດມາ ແມ່ນບໍ່ໃດ້ໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນແກ່ ການສຶກສາ ເນືອ່ງຈາກວ່າ ພວກເຂົາເຈົ້າແມ່ນບໍ່ມີຄວາມຮູ້ພື້ນຖານຢ່າງແຂງແຮງ. ຕົວຢ່າງ: ທອງສິງ ຈົບ ຫ້ອງ ທີສອງນ້ອຍ ສວ່ນຈຸມມະລີ ຈົບ ປໍຫົກ Certifie d'etudes a ecole primaire. [ ຈະໄປຮຽນ ໝາວິທະຍາລັຍໃຫ້ມັນເສັຽເວລາຫັຍງເດລູກຫລານເອີຍ.....ລູງນີ້ ຮຽນພຽງແຕ່ຮອດຫ້ອງ ປໍ ສີ່ ຍັງໃດ້ເປັນ ນຍ. ] ນີ້ຄືຫຶ່ນງໃນຄໍາຕອບ: ເປັນຫັຍງ ປທຊ ຈັ່ງ ຍັງທຸກຍາກ?
ເວົ້າໃຫ້ແຕ່ຄົນອື່ນ ບໍ່ເບິງຕົວເອງເລີຍ ແຕ່ກ່ອນລາວກໍ່ສົ່ງນັກຮຽນໄປຮຽນ ຫວຽດນາມ ແລະ ກໍາປູເຈຍ ແລ້ວເປັນຫຍັງສະໃໝ່ກ່ອນການສຶກສາບ້ານເຮົາຄືມາເປັນທີສຸດທ້າຍໝູ່. ຖ້າຈະມາທຽບໃສ່ໄທ ແຮງໄກເຂົາຫຼາຍເພາະ ເຂົາມີມະຫາວິທະຍາໄລມາເປັນຮ້ອຍປີລະ ແຕ່ ລາວເຮົາຕອນຮ້ອຍປີກ່ອນບໍ່ມີຮອດປະຖົມ ໄດ້ຮຽນແຕ່ນໍາວັດ ໜ້າສົມເພດຄົນລາວເຮົາແທ້ເດ
ມາດຽວນີ້ ຈົບ ດຣ ກໍ່ຍັງບໍ່ຮູ້ຂີ້ໝູໝາຫຍັງ
ປະເທດລາວຈົ່ງຈະເລີນ
Anonymous wrote:ມາດຽວນີ້ ຈົບ ດຣ ກໍ່ຍັງບໍ່ຮູ້ຂີ້ໝູໝາຫຍັງປະເທດລາວຈົ່ງຈະເລີນ
ເປັນຫຍັງ ເຈົ້າຊີວິດລາວໃນເມື່ອກ່ອນຄືບໍ່ສ້າງໂຮງຮຽນລະດັບວິທະຍາໄລ ຫຼື ມະຫາວິທະຍາໄລຄືປະເທດອື່ນ ແລ້ວເປັນຫຍັງກໍາປູເຈຍເຂົາຍັງສ້າງໄດ້ ຂໍເຫດຜົນແດ່ເດີບໍ່ແມ່ນເອົາແຕ່ຊິດູຖູກແຕ່ຄົນອື່ນ
ລ້ານຊ້າງຕົກເປັນຫົວເມືອງຂຶ້ນຂອງສະຫຍາມຈົນຮອດ 100ປີ ຝຣັ່ງຈຶ່ງເຂົ້າມາຍຶດຄອງອິນດູຈີນເປັນອະນານິຄົມ
ຂອງຝຣັ່ງເສດ. ໃນລະຍະເວລາທີ່ເປັນຫົວເມືອງຂຶ້ນຂອງສະຫຍາມຢູ່ນັ້ນ ສະຫຍາມອະນຸຍາດໃຫ້ພຽງລູກຫລານເຊື້ອສາຍ
ກະສັດລາວເທົ່ານັ້ນທີ່ມີສິດເຂົ້າຮຽນຮ່ວມກັບເຊື້ອກະສັດແລະປະຊາຊົນສະຫຍາມ, ຄົນລາວເຫຼືອນັ້ນແມ່ນໄປເປັນຂ້າທາດ
ທຳງານໃຫ້ສະຫຍາມ. ສະຫຍາມຫ້າມເດັດຂາດບໍ່ໃຫ້ມີໂຮງຮຽນລາວທີ່ສອນພາສາລາວຢູ່ຕາມຖ້ອງຖິ່ນຕ່າງໆທົ່ວລ້ານຊ້າງ,
ມີຍາພໍ່ວັດປ່າຈັງຫວັດ 101 (ເມືອງ 101 ໃນຍຸກນັ້ນ) ໄດ້ເປີດໂຮງຮຽນລາວຂຶ້ນລັບໆຢູ່ຫ້ອງໃຕ້ດິນຂອງກຸດຕິ ແຕ່ບໍ່ດົນ
ພວກແຮ້ງສົບເຫຼັກສົບຂາງໄປລາຍງານຕໍ່ສະຫຍາມທີ່ບາງກອກ ເຂົາກໍສົ່ງທະຫານມາເຜົາວັດປ່ານັ້ນຖິ້ມ, ຈັບພາພໍ່ເຈົ້າອະທິ
ການວັດ ນາຍຄູແລະລູກສິດໄປຕັດຄໍຖິ້ມໝົດ ເພື່ອເປັນຕົວຢ່າງທີ່ຄົນລາວລັກເປີດໂຮງຮຽນສອນໜັງສືໃຫ້ຄົນລາວດ້ວຍກັນ.
ສະຫຍາມຈະບໍ່ໃຫ້ຄົນລາວບໍ່ວ່າຢຸ່ພາກອິສານ ລ້ານນາ ຫລວງພະບາງ ແລະ ຈຳປາສັກໄດ້ຮັບການສຶກສາ ເພາະເຂົາຢ້ານຄົນທີ່ມີ
ການສຶກສາຈະມາເປັນສັດຕູຫຼືເຕົ້າໂຮມກັນແກ້ແຄ້ນພວກເຂົາ.
ພໍຝຣັ່ງເຂົ້າມາຍຶດເອົາອິນດູຈີນເປັນຫົວເມືອງຂຶ້ນ ກ່ອນຈະໄດ້ປະເທດລາວຈາດສະຫຍາມກໍໃຊ້ເວລາເຮັດເສິກສົງຄາມກັນເປັນ
ສິບປີກ່ອນສະຫຍາມຈະຍິນຍອມແບ່ງປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງລ້ານຊ້າງໃຫ້ຝຣັ່ງ ກໍແຜ່ນດິນລາວທູກວັນນີ້. ພໍຝຣັ່ງໄດ້ດິນລາວຈາກ
ສະຫຍາມແລ້ວກໍປະຕິຮູບການປົກຄອງອິນດູຈີນ ແລະຝຣັ່ງໄດ້ເລືອກເອົາ ຮາໂນຍ ເປັນເມືອງຫຼວງຂອງອິນດູຈີນ. ກ່ອນຝຣັ່ງ
ຈະມີໂຮງຮຽນຢູ່ໃນລາວກໍປະມານສິກ່ວາປີທີ່ລຸນຫລັງວຽດນາມແລະກຳພູຊາ, ເມື່ອມີໂຮງຮຽນແລ້ວບໍ່ມີນັກຮຽນຈະໄປຮ່ຳຮຽນ
ເພາະໃຜໆກໍບໍ່ສົນໃຈສົ່ງລູກຫລານໄປຮຽນ ພໍຊ່ອຍວຽກພໍ່ແມ່ໄດ້ກໍຄຸມເອົາລູກຫລານລົງໄຮ່ໄປນານຳພໍ່ແມ່. ນອກຈາກນີ້ຍັງມີ
ກອງໂຈນອິສະລະທີ່ຕັ້ງຂຶ້ນເພື່ອປາຍປາມຝຣັ່ງກໍພາກັນໄປຈູດໄປເຜົາໂຮງຮຽນທີ່ຝຣັ່ງສ້າງຂຶ້ນ. ທຸກຢ່າງຈະເຂົ້າທີ່ເຂົ້າທາງໄດ້ກໍ
ຕອນປີ 1933 ພີ້ ປະເທດລາວຈຶ່ງມີໂຮງຮຽນປະຖົມຢູ່ຕາມຕົວເມືອງຕ່າງໆທີ່ມີຖນົນຫົນທາງໄປເຖິງ. ມີໂຮງຮຽນຊັ້ນປະຖົມ
ຫລັງທຳອິດໃນປີ 1917 ທີ່ວຽງຈັນນັ້ນກໍຄື ໂຮງຮຽນປະຖົມປາວີ ແລະຕໍ່ມາຈຶ່ງຄ່ອຍແຜ່ຂຍາຍອອກໄປຕາມແຂວງຕ່າງໆໄປທົ່ວ
ປະເທດຈົນຮອດປີ 1945 ຈຶ່ງມີຊັ້ນມັທະຍົມຕົ້ນເກີດຂຶ້ນກໍຄືໂກນແລປາວີທີ່ວຽງຈັນ (ອະດີດປະຖົມປາວີ ຂຶ້ນມາເປັນມັທະຍົມຕົ້ນ)
ອັນນີ້ລະທີ່ເປັນເຫດຜົນວ່າເປັນຫຍັງການສຶກສາຂອງລາວຈຶ່ງຫຼ້າຫຼັງກ່ອນໄທ ວຽດນາມ ແລະ ຂເມນ, ເພາະລາວຕົກເປັນຫົວເມືອງຂຶ້ນ
ຂອງຕ່າງຊາດສອງສມັຍຊ້ອນແລະໂຮມເວລາເຂົ້າກັນກໍສອງຮ້ອຍປາຍປີ. ດີແລ້ວຝຣັ່ງເຂົ້າມາ ຖ້າບໍ່ດັ່ງນັ້ນປະເທດລາວກໍຈະເປັນພາກ
ໜຶ່ງຂອງສຍາມດັ່ງອິສານແລະລ້ານນາ.
ລະບອບເກົ່າຄົນຈົບ ມ7ບໍ່ຮອດພັນ ເຮັດແນວໃດຈັ່ງສີໄດ້ ດຣ ນຳເພິ່ນ
ແຕ່ດຽວນີ້ ຄົນຈົບ ປຣິນຍາຕຣີ ປີນຶ່ງເປັນ ຫລາຍຫມື່ນຄົນ
ແນ່ນອນແລວ້ ຈຳນວນ ດຣ ກໍຢູ່ ແຄ່ເອື້ອມທໍ່ນັ້ນແລວ້
ນີ້ລະແມ່ນການສຶກສາທີ່ເປີດກວ້າງ
ບໍ່ວ່າຢູ່ໃສ ຢູ່ ເມກາແຮ່ງມີການສົ່ງເສີມຫລາຍ
ແຕ່ເປັນຫຍັງຄົນລາວທີ່ມາຢູ່ພີ້ ທີ່ມີທັງໂອກາດ ແລະປັນຍາ ເປັນຫຍັງບໍ່ພາກັນຮຽນເອົາ
ບໍ່ຮຽນແລວ້ພັດຢ້ານຄົນລາວຢູ່ລາວຢ້ານລື່ນອີກວ່າເຂໄາໄດ້ ດຣ ບໍ່ມີຄຸນນະພາບ
ດຣ ມີຫລາຍຂະແຫນງ ຖ້າຂະແຫນງການເມືອງການປົກຄອງ ກໍແນວນຶ່ງ
ດຣ ວິທະຍາສາດກໍແນວນຶ່ງ
ດຽວນີ້ຄົນລາວສະແຫວງຫາການຮຽນຂັ້ນ ດຣ ຫລາຍ ຍອ້ນຢູ່ລາວ ກຊມີ ປຣິນຍາໂທແລວ້
ບາງຄົນຍັງໃຊ້ທຶນຕົນເອງໄປຕໍ່ ໂທ ຫລືເອກຢູ່ຕ່າງປະເທດ
ຄືກັບຢູ່ ໄທ ຈີນ ຫວຽດນາມ ຫລັງຈົບຕີແລວ້ ເຂົາກໍໄປຕ່າງປະເທດ ຊອກຮຽນ ເອົາໂທ ຫລືເອກ
ການສຶກສາບໍ່ໄດ້ມີ ຊາຍແດນ ແລະບໍ່ມີ ອາຍຸ ເດີທ່ານ
Anonymous wrote:ລະບອບເກົ່າຄົນຈົບ ມ7ບໍ່ຮອດພັນ ເຮັດແນວໃດຈັ່ງສີໄດ້ ດຣ ນຳເພິ່ນແຕ່ດຽວນີ້ ຄົນຈົບ ປຣິນຍາຕຣີ ປີນຶ່ງເປັນ ຫລາຍຫມື່ນຄົນ ແນ່ນອນແລວ້ ຈຳນວນ ດຣ ກໍຢູ່ ແຄ່ເອື້ອມທໍ່ນັ້ນແລວ້ນີ້ລະແມ່ນການສຶກສາທີ່ເປີດກວ້າງບໍ່ວ່າຢູ່ໃສ ຢູ່ ເມກາແຮ່ງມີການສົ່ງເສີມຫລາຍແຕ່ເປັນຫຍັງຄົນລາວທີ່ມາຢູ່ພີ້ ທີ່ມີທັງໂອກາດ ແລະປັນຍາ ເປັນຫຍັງບໍ່ພາກັນຮຽນເອົາບໍ່ຮຽນແລວ້ພັດຢ້ານຄົນລາວຢູ່ລາວຢ້ານລື່ນອີກວ່າເຂໄາໄດ້ ດຣ ບໍ່ມີຄຸນນະພາບດຣ ມີຫລາຍຂະແຫນງ ຖ້າຂະແຫນງການເມືອງການປົກຄອງ ກໍແນວນຶ່ງດຣ ວິທະຍາສາດກໍແນວນຶ່ງດຽວນີ້ຄົນລາວສະແຫວງຫາການຮຽນຂັ້ນ ດຣ ຫລາຍ ຍອ້ນຢູ່ລາວ ກຊມີ ປຣິນຍາໂທແລວ້ບາງຄົນຍັງໃຊ້ທຶນຕົນເອງໄປຕໍ່ ໂທ ຫລືເອກຢູ່ຕ່າງປະເທດຄືກັບຢູ່ ໄທ ຈີນ ຫວຽດນາມ ຫລັງຈົບຕີແລວ້ ເຂົາກໍໄປຕ່າງປະເທດ ຊອກຮຽນ ເອົາໂທ ຫລືເອກການສຶກສາບໍ່ໄດ້ມີ ຊາຍແດນ ແລະບໍ່ມີ ອາຍຸ ເດີທ່ານ
ຫຼັງປົດປ່ອຍປີ 75 ຫາ 85 ສິບປີເຕັມໆ ນອກຈາກຣັຖະມົນຕຣີ ຮອງຣັຖະມົນຕຣີ ຫົ້ວໜ້າພະແນກ
ທຸກໆກະຊວງຍົກເວັ້ນສອງກະຊວງຄື: ກຊ ປ້ອງກັນຊາດ ແລະ ກຊ ພາຍໃນ ພະນັກງານແມ່ນເປັນ
ຄົນຝ່າຍວຽງຈັນທັງນັ້ນ. ຣັຖະມົນຕຣີແລະຮອງ ບາງຄົນອ່ານໜັງສືພາສາລາວຍັງບໍ່ຕົກ, ເຊັນເອກະສານ
ກໍປານເດັກນ້ອຍຮຽນແຕ້ມຮູບ. ອັນພາສາລຝຣັ່ງອັງກິດນັ້ນແຮງແລ້ວ ເອ ບີ ຊີ ໂຕສ່ຳຄວາຍແລ່ນຕຳ
ກໍຫງາຍເງີບ. ພວກເຮັດຢູ່ ກຊ ການຕ່າງປະເທດນັ້ນມີແຕ່ຄົນຝ່າຍວຽງຈັນໝົດ ນອກຈາກຣັຖະມົນຕຣີ,
ຜູ່ເປັນທູດປະຈຳຕ່າງປະເທດກໍຍັງໃຊ້ເອກອັຄະຣາຊະທູດເກົ່າຝ່າຍວຽງຈັນ, ຄຣູແລະອາຈານສອນໂຮງຮຽນ
ທຸກໆສະຖາບັນກໍຄົນເກົ່າຝ່າຍວຽງຈັນ, ນັກບິນຂັບຍົນຮັບໃຊ້ທະຫານແລະຣັຖະບານກໍນັກບິນເກົ່າຝ່າຍວຽງ
ຈັນ ແພທໝໍພະຍາບານກໍແມ່ນຄົນເກົ່າຝ່າຍວຽງຈັນ. ອັນແພທໝໍມາແຕ່ເຂດປົດປ່ອຍນັ້ນທີ່ມາປະຈຳຢູ່
ໂຮງໝຊເມືອງແລະຕາແສງຕ່າງໆນັ້ນປົວຄົນໄຂ້ ບໍ່ວ່າເຈັບຫົວປວດທ້ອງເຈັບແຂ້ວເປັນຫວັດເປັນໄປແມ່ນ
ເອົາຢາ ການີດັງ ໃຫ້ແນວດຽວ. ອາຈານສອນມັທະຍົມທີ່ມາແຕ່ເຂດປົດປ່ອຍທີ່ສອນ ມ1 ມ2 ຈົນສອນໄປ
ບໍ່ລອດເພາະມີຣະດັບການສຶກສາພຽງຂັ້ນ ປ6 ເທົ່ານັ້ນ, ຖືກນັກຮຽນສໍ້ຖາມຕອບບໍ່ໄດ້ ອາຍນັກຮຽນຈົນ
ປົບໜີກັບຄືນເຂດປົດປ່ອຍເກົ່າຢ່າງບໍ່ສັ່ງບໍ່ລານັກຮຽນເລີຍ.
ຢ່າພາກັນປະມາດປັນຍາຊົນກ່ອນ 75 ເດີ້ສະຫາຍລາວໃນທີ່ເກີດໃໝ່ທັງຫຼາຍ ຢາກໃຫ້ເຫັນຄອີ 75 ຫາ 85
ເດນໍ້ອັນຄົນໝົ້ນອອກມາຈາກຖ້ຳຊຳເໝືອນັ້ນເກືອບກືກໜັງສືທັງໝົດ. ມີຫລາຍຄົນວ່າຝ່າຍວຽງຈັນມີແຕ່
ຜູ້ມີການສຶກສາສູງ ເປັນຫຍັງຈຶ່ງເສັຍໄຊໃຫ້ພວກບໍ່ຈົບ ປ6? ມີແຕ່ຄົນໂງ່ຄົນດ້ອຍການສຶກສາເທົ່ານັ້ນທີ່ຕັ້ງ
ຄຳຖາມແບບນີ້ຂຶ້ນມາ. ຖ້າການເມືອງຂອງໂລກບໍ່ປ່ຽນແປງ ປະຊາຊົນອາເມຣິກາບໍ່ປະທ້ວງຣັຖະບານເຂົາ
ໃຫ້ຖອນທະຫານທຸກເຫຼົ່າອອກຈາກອິນດູຈີນ ຢ່າຄິດວ່າພວກ ຄມນ ຈະຊະນະ. ເຫັນບໍ່ອີ່ພໍ່ຂອງ ຄມນ ໂຊ
ວຽດນັ້ນ ປະຊາຊົນອາເມຣິກາພ້ອມແລະສນັບສນູນຣັຖະບານເຂົາໃຫ້ໂຄ່ນລົ້ມຣະບອບຫລ້າຫລັງນີ້ ເບິ່ງຮູບ
ປັ້ນນອງເລນິນເຂົາເອົາໄປໂຍນລົງກາງທະເລດຳພຸ້ນ.
Anonymous wrote:Anonymous wrote:ລະບອບເກົ່າຄົນຈົບ ມ7ບໍ່ຮອດພັນ ເຮັດແນວໃດຈັ່ງສີໄດ້ ດຣ ນຳເພິ່ນແຕ່ດຽວນີ້ ຄົນຈົບ ປຣິນຍາຕຣີ ປີນຶ່ງເປັນ ຫລາຍຫມື່ນຄົນ ແນ່ນອນແລວ້ ຈຳນວນ ດຣ ກໍຢູ່ ແຄ່ເອື້ອມທໍ່ນັ້ນແລວ້ນີ້ລະແມ່ນການສຶກສາທີ່ເປີດກວ້າງບໍ່ວ່າຢູ່ໃສ ຢູ່ ເມກາແຮ່ງມີການສົ່ງເສີມຫລາຍແຕ່ເປັນຫຍັງຄົນລາວທີ່ມາຢູ່ພີ້ ທີ່ມີທັງໂອກາດ ແລະປັນຍາ ເປັນຫຍັງບໍ່ພາກັນຮຽນເອົາບໍ່ຮຽນແລວ້ພັດຢ້ານຄົນລາວຢູ່ລາວຢ້ານລື່ນອີກວ່າເຂໄາໄດ້ ດຣ ບໍ່ມີຄຸນນະພາບດຣ ມີຫລາຍຂະແຫນງ ຖ້າຂະແຫນງການເມືອງການປົກຄອງ ກໍແນວນຶ່ງດຣ ວິທະຍາສາດກໍແນວນຶ່ງດຽວນີ້ຄົນລາວສະແຫວງຫາການຮຽນຂັ້ນ ດຣ ຫລາຍ ຍອ້ນຢູ່ລາວ ກຊມີ ປຣິນຍາໂທແລວ້ບາງຄົນຍັງໃຊ້ທຶນຕົນເອງໄປຕໍ່ ໂທ ຫລືເອກຢູ່ຕ່າງປະເທດຄືກັບຢູ່ ໄທ ຈີນ ຫວຽດນາມ ຫລັງຈົບຕີແລວ້ ເຂົາກໍໄປຕ່າງປະເທດ ຊອກຮຽນ ເອົາໂທ ຫລືເອກການສຶກສາບໍ່ໄດ້ມີ ຊາຍແດນ ແລະບໍ່ມີ ອາຍຸ ເດີທ່ານ ຫຼັງປົດປ່ອຍປີ 75 ຫາ 85 ສິບປີເຕັມໆ ນອກຈາກຣັຖະມົນຕຣີ ຮອງຣັຖະມົນຕຣີ ຫົ້ວໜ້າພະແນກທຸກໆກະຊວງຍົກເວັ້ນສອງກະຊວງຄື: ກຊ ປ້ອງກັນຊາດ ແລະ ກຊ ພາຍໃນ ພະນັກງານແມ່ນເປັນຄົນຝ່າຍວຽງຈັນທັງນັ້ນ. ຣັຖະມົນຕຣີແລະຮອງ ບາງຄົນອ່ານໜັງສືພາສາລາວຍັງບໍ່ຕົກ, ເຊັນເອກະສານກໍປານເດັກນ້ອຍຮຽນແຕ້ມຮູບ. ອັນພາສາລຝຣັ່ງອັງກິດນັ້ນແຮງແລ້ວ ເອ ບີ ຊີ ໂຕສ່ຳຄວາຍແລ່ນຕຳກໍຫງາຍເງີບ. ພວກເຮັດຢູ່ ກຊ ການຕ່າງປະເທດນັ້ນມີແຕ່ຄົນຝ່າຍວຽງຈັນໝົດ ນອກຈາກຣັຖະມົນຕຣີ,ຜູ່ເປັນທູດປະຈຳຕ່າງປະເທດກໍຍັງໃຊ້ເອກອັຄະຣາຊະທູດເກົ່າຝ່າຍວຽງຈັນ, ຄຣູແລະອາຈານສອນໂຮງຮຽນທຸກໆສະຖາບັນກໍຄົນເກົ່າຝ່າຍວຽງຈັນ, ນັກບິນຂັບຍົນຮັບໃຊ້ທະຫານແລະຣັຖະບານກໍນັກບິນເກົ່າຝ່າຍວຽງຈັນ ແພທໝໍພະຍາບານກໍແມ່ນຄົນເກົ່າຝ່າຍວຽງຈັນ. ອັນແພທໝໍມາແຕ່ເຂດປົດປ່ອຍນັ້ນທີ່ມາປະຈຳຢູ່ໂຮງໝຊເມືອງແລະຕາແສງຕ່າງໆນັ້ນປົວຄົນໄຂ້ ບໍ່ວ່າເຈັບຫົວປວດທ້ອງເຈັບແຂ້ວເປັນຫວັດເປັນໄປແມ່ນເອົາຢາ ການີດັງ ໃຫ້ແນວດຽວ. ອາຈານສອນມັທະຍົມທີ່ມາແຕ່ເຂດປົດປ່ອຍທີ່ສອນ ມ1 ມ2 ຈົນສອນໄປບໍ່ລອດເພາະມີຣະດັບການສຶກສາພຽງຂັ້ນ ປ6 ເທົ່ານັ້ນ, ຖືກນັກຮຽນສໍ້ຖາມຕອບບໍ່ໄດ້ ອາຍນັກຮຽນຈົນປົບໜີກັບຄືນເຂດປົດປ່ອຍເກົ່າຢ່າງບໍ່ສັ່ງບໍ່ລານັກຮຽນເລີຍ. ຢ່າພາກັນປະມາດປັນຍາຊົນກ່ອນ 75 ເດີ້ສະຫາຍລາວໃນທີ່ເກີດໃໝ່ທັງຫຼາຍ ຢາກໃຫ້ເຫັນຄອີ 75 ຫາ 85ເດນໍ້ອັນຄົນໝົ້ນອອກມາຈາກຖ້ຳຊຳເໝືອນັ້ນເກືອບກືກໜັງສືທັງໝົດ. ມີຫລາຍຄົນວ່າຝ່າຍວຽງຈັນມີແຕ່ຜູ້ມີການສຶກສາສູງ ເປັນຫຍັງຈຶ່ງເສັຍໄຊໃຫ້ພວກບໍ່ຈົບ ປ6? ມີແຕ່ຄົນໂງ່ຄົນດ້ອຍການສຶກສາເທົ່ານັ້ນທີ່ຕັ້ງຄຳຖາມແບບນີ້ຂຶ້ນມາ. ຖ້າການເມືອງຂອງໂລກບໍ່ປ່ຽນແປງ ປະຊາຊົນອາເມຣິກາບໍ່ປະທ້ວງຣັຖະບານເຂົາໃຫ້ຖອນທະຫານທຸກເຫຼົ່າອອກຈາກອິນດູຈີນ ຢ່າຄິດວ່າພວກ ຄມນ ຈະຊະນະ. ເຫັນບໍ່ອີ່ພໍ່ຂອງ ຄມນ ໂຊວຽດນັ້ນ ປະຊາຊົນອາເມຣິກາພ້ອມແລະສນັບສນູນຣັຖະບານເຂົາໃຫ້ໂຄ່ນລົ້ມຣະບອບຫລ້າຫລັງນີ້ ເບິ່ງຮູບປັ້ນນອງເລນິນເຂົາເອົາໄປໂຍນລົງກາງທະເລດຳພຸ້ນ.
ອັນນັ້ນລະພໍ່ຕູ້ເອີຍເຂົາວ່າຄົນສະຫຼາດນະ ຮູ້ຈັກໝູນໃຊ້ ສາມາດໃຊ້ບຸກຄົນອື່ນເຮັດວຽກແທນຕົວເອງໄດ້ ເຂົ້າຮ້ອງວ່າຄົນສະຫຼາດ, ເຈົ້າຢ່າເວົ້າຫຼາຍວ່ານາຍສະໃໝ່ນັ້ນແມ່ນແຕ່ຄົນຝ່າຍວຽງຈັນໝົດ ເຈົ້າຄືບໍ່ເບິ່ງກັບກັນແດ່ວ່າເປັນຫຍັງ ຄົນອອກມາຈາກຖໍ້າຈິງສາມາດໃຊ້ຄົນທີ່ມີຄວາມຮູ້ຄວາມສາມາດເຮັດວຽກແທນຕົວເອງໄດ້. ແລ້ວພໍ່ຕູ້ບອກວ່າຕອນອອກມາແຕ່ຖໍ້າເຂົາບໍ່ມີຫຍັງ ແມ່ນແທ້ ແຕ່ຕອນນີ້ເຂົາມີ ເຂົາຮ້ອງວ່າຄົນສະຫຼາດ ແຕ່ພວກເຈົ້າເຄີຍມີອໍານາດ ແລະ ເງິນຕາແຕ່ບໍ່ສາມາດຮັກສາໄດ້ເຂົາຮ້ອງວ່າຄົນໂງ້